Historia mieszkańców wsi Ochojno

Pierwsze zapiski o Ochojnie

Pierwszą historyczną wiadomość o Ochojnie zawdzięczamy Kazimierzowi Wielkiemu. Kancelaria królewska na Zamku w Krakowie wystawiła w dn. 11 lutego 1349 r., przed dniem św. Katarzyny (przypadającym 13 lutego) dokument odnoszący się do Ochojna. W dokumencie tym król zatwierdził podział majątków w rodzinie Panków. Miczko (Mikołaj) Panek, komornik, otrzymał Bzów, wieś w dawnym powiecie lelowskim koło Częstochowy i Zawiercia oraz Łukanowice, wieś nad rzeką Dunajcem obok Wojnicza, zaś Marcin Panek Ochojno i 50 grzywien srebra użytkowej monety (szerokie grosze praskie przedstawiały większą wartość). Można się domyślać, że król zaaprobował i ratyfikował wcześniejszy wyrok sądowy. Zobowiązanie pieniężne dla Marcina zostało zabezpieczone na leżącej obok Bzowa wiosce Karlin, która widocznie też wchodziła w skład majętności Miczka. Jako świadkowie wystąpili ludzie godni zaufania, urzędnicy wysokiej rangi, w tym kasztelanowie: Jan Jura h. Leliwa krakowski, Wilczek sandomierski, Zawisza sądecki, Dobiesław wiślicki, Jaśko wojnicki, Jakub żamowski, a także Rafael podkomorzy sandomierski. Dokument zredagował w języku łacińskim Janusz Suchywilk ze Strzelec, doktor dekretów obojga praw, dziekan Kapituły Katedralnej Krakowskiej, kanclerz Królestwa.

W późniejszych czasach Pankowie od miejscowości Bzów przybrali nazwisko Bzowskich. (Zarówno nazwiska „Bzowski”, jak paralelne „Ochojski” oraz „Panek” przetrwały do dnia dzisiejszego).

 

Wzmianki o Ochojnie

R. 1373 - Jan heres (dziedzic) de Ochonin zastawia Janowi z Radwanowic (wieś k. Krzeszowic) całą swoją część w Ochojnie za 7 grzywien,

R. 1389 - Szymko Ślepy swoje siedlisko (parcelę budowlaną) i połowę ról in Parvo Ochonino (w Małym, dzisiaj Dolnym Ochojnie), zastawia Bochnie żonie Żyry z Majkowic za 15 grzywien (Majkowice wieś k. Proszowic). 

R. 1389 - Swachna (Świętosława) i Wierzchosława ze Świątnik części swe w Ochojnie Staszkowi Syxtowiczowi z Ochojna za 10 grzywien sprzedają.

R. 1398 - Franko z Ochojna sprzedaje Marcinowi z Piasku (dziś Piaski Wielkie, dzielnica Krakowa) swą część w Ochojnie za 30 grzywien i dom na Kazimierzu koło bramy Wielickiej (Miasto Kazimierz było już w tym czasie ufortyfikowane).

R. 1400 - Andrzej, jego siostra Elżbieta i żona Katarzyna z Ochojna wydzierżawiają część dziedzictwa in Parvo Ochonino (Dolne Ochojno) z wyjątkiem niwy „Jodłowa” Janowi Szado na 4 lata.

R. 1452 - Stanisław z Krakuszowic zastawia za 110 grzywien Pełce z Ochojna i jego żonie Helenie całe części swej dziedziny w Gołkowicach, z której rocznie płaci czynsz opatowi klasztoru OO. Benedyktynów w Tyńcu.

R. 1460 - Helena, wdowa po Pełce z Ochojna, Elżbieta, żona Palucha, Jan Skoczeń, Dorota, żona Mikołaja Kucharza z Ochojna oświadczają, że po spłaceniu ustępują z zastawu Gołkowic Katarzynie i jej synowi z Krakuszowic.

R. 1495 - Szlachcice Maciej, Marcin i Jan, bracia zwani Sowicze sprzedają swe części w Ochojnie zwane Sowińskie szlachetnemu Walentowi Kucharzowiczowi z Ochojna.

R. 1497 - Dobra Jana Skoczenia de Ochonin w krakowskiem zostały nadane Janowi Guth z Bliżyna w pow. myszkowskim. Konfiskata nastąpiła na podstawie wyroku Sądu Komisarskiego w Krakowie jako kara za niestawienie się na wojnę.

R. 1499 - Szlachetna Małgorzata żona Władysława z Ochojna sprzedaje swe części roli w Ochojnie między Janem Sasinem z jednej, a placem wojewodzińskim z drugiej strony, szlachetnemu Andrzejowi z Ochojna za 12 grzywien. (Nazwisko Sasin, dzisiaj Sosin przetrwało w okolicy do dnia dzisiejszego).

R. 1504 - Jakub z Ochojna oświadcza, że po dojściu syna Jana do lat sprawnych, dokona w Sądzie zapisu na jego rzecz części w Koźmicach przypadłej mu po zmarłej matce.

R. 1544 - Błażej Szczepek, sołtys mogilański swoją część w Ochojnie darowuje Maciejowi dziedzicowi Ochojna o przydomku „Wojewódka” (nazwisko Szczepek, dziś Strzępek przetrwało do dnia dzisiejszego)

Mieszkańcy Ochojna szukali sobie żon w innych wsiach szlachty zagrodowej. Najbliższymi były: Konary, Koźmice, Janowice, Sroczyce i Radwanowice. Panny wychodziły też za mąż za świątników katedralnych ze Świątnik Górnych, gdyż ci nigdy nie odrabiali pańszczyzny.

 

 

Mieszkańcy Ochojna

z

Fragmentu artykułu Karola Potkańskiego o szlachcie zaściankowej w Ochojnie

 

Kmiecie.

1. Policz - dni robi 5, daje zł. 10 czynszu, kapłonów parę, jajec 30 i sztukę prząść.
2. Firek robi dni 5, daje zł. 10 czynszu, kapłonów parę, jajec 30 i sztukę prząść.
3. Lachman robi dni 5, daje czynszu zł. 10, kapłonów parę, jajec 30 i sztukę prząść.
4. Franek robi dni 5, daje czynszu zł. 10, kapłonów parę, jajec 30 i sztukę prząść.
5. Radwański robi dni 5, daje czynszu zł. 10, kapłonów parę, jajec 30 i sztukę prząść.
6. Mantyka robi dni 5, daje zł. 10 czynszu, kapłonów parę, jajec 30, sztukę prząść.
7. Stefan robi dni 5, daje czynszu zł. 10, kapłonów parę, jajec 30 i sztukę prząść.
8. Breta daje czynszu zł. 60, kapłonów parę, jajec 30 i sztukę prząść.

Zagrodnicy.

1. Wojciechów syn robi dni 5, daje czynszu zł. 7, kapłonów parę, jajec 15 i sztukę prząść.
2. Dzwonnik robi dni 5, daje czynszu zł. 7, kapłonów parę, jajec 15 i sztukę prząść.
3. Ryś robi dni 5, daje zł. 7 czynszu, kapłonów parę, jajec 15 i sztukę prząść.
4. Kukla robi dni 5, daje zł. 7, kapłonów parę, jajec 15 i sztukę prząść.

Zagrodnicy mniejsi.

Naprzód Wojtek robi od Wielkiej Nocy do św. Jana dni 3, od św. Jana aż do św. Marcina po dni 5, zimie nic, czynszu zł. 9 i s/lukę prząść. Tomanka zimie robi dni 2, lecie 3 dni, daje zł. 3 i sztukę prząść. Świec zimie robi 2 dni, lecie 3 dni, daje zł. 3 i sztukę prząść. (Świec, dziś szewc).

Zagrodnicy i chałupnicy czynszowi.

1. Pietrek daje zł. 40, dni robi 20 i sztukę przędzie.
2. Banaś zł. 40, dni robi 20 i sztukę przędzie i kapłonów parę, i jajec 15.
3. Trzebią zł. 40, dni robi 20 i sztukę przędzie, kapłonów, parę jajec 15.
4. Łoboda zł. 40, dni robi 20 i sztukę przędzie, kapłonów parę i jajec 15.
5. Knap Szymon (Knap-tkacz) daje zł. 40, dni robi 20 i sztukę przędzie, kapłonów parę, jajec 15.
6. Świec starszy daje zł. 30, kapłonów parę, sztukę przędzie, jaj 15.
7. Błach Marcin daje zł. 30, kapłonów parę, sztukę przędzie, jaj 15, dni robi 15.
8. Błażek Urbanek daje zł. 30, kapłonów parę, jaj 15, sztukę przędzie i dni robi 15.
9. Łapka daje zł. 15, robi dni 5 i sztukę przędzie.
10. Dzwonnik Błażek daje zł. 15, robi dni 5 i sztukę przędzie.
11. Lorek daje zł 10, sztukę przędzie i dni robi 5.
12. Pokuta zł. 30, robi dni 15 i sztukę przędzie,
13. Józek zł. 30, dni robi 15, sztukę przędzie.
14. Kazimierz Krawiec zł. 15 sztukę przędzie.
15. Knap Kasprzyk zł. 15, dni 5 i sztukę przędzie.
16. Misiura zł 20, dni robi 10 i przędzie sztukę.

Komornicy, którzy dzień w tydzień robią od Wielkiej Nocy aż do Michała.

1. Danda,
2. Rosół,
3. Dutka,
4. Błach Stary,
5. Wawrzkowa,
6. Matus,
7. Stefanik,
8. Dziadonka,
9. Bartosz,
10. Cieślik,
11. Stusz,
12. Pietrek Kładyczyek,
13. Patronowa,
14. Mantyka,
15. Gurnik,
16. Lachmanik,
17. Marcin Domin,
18. Buras,
19. Woźniak,
20. Hukiel,
21. Stefanik,
22. Misiek,
23. Kasper Stefanik,
24. Chrobakówna,
25. Szymonowa.

Ci przędą po łokci sześciu, a na to im po dwie miarce zboża.

 

 

 

Wiek XIX

Każda wieś bez żadnego nacisku wybierała sobie wójta na lat 3 i przysiężnych zwanych też ławnikami lub asesorami. Wójtowie cieszyli się bardzo dużym autorytetem. Rada Gminna wyznaczała sekretarza czyli pisarza, który pracował za wynagrodzeniem. Każdy wójt miał do swej dyspozycji pieczęć ze znakiem graficznym w środku i nazwą wsi w otoku. Godłem wzrokowym Ochojna był snop /boża przypominający herb Wazów oraz nad nim skrzyżowane narzędzia pracy rolnika: kosa i grabie.

Ewidencja właścicieli realności w Ochojnie sporządzona dla celów podatkowych dn. 20 marca 1848 r.

nr domu	Nazwisko i imię	Kategoria ludności	Miejsce zamieszkania
11	Bała Jan	kmieć	Ochojno Dolne
37	Bartkiewicz Jan	chałupnik	Ochojno Górne
69	Brożek Tomasz	chałupnik	Ochojno Dolne
67	Brożek Sebastian	chałupnik	Ochojno Dolne
29	Brudniak Agnieszka	zagrodnik	Ochojno Górne
73	Bukowiecki Michał	chałupnik	Ochojno Dolne
24	Czapla Jacek	zagrodnik	Ochojno Górne
18	Dajda Michał	zagrodnik	Ochojno Dolne
22	Dajda Franciszek	zagrodnik	Ochojno Górne
41	Dajda Józef	chałupnik	Ochojno Górne
60	Dajda Mikołaj	chałupnik	Ochojno Dolne
12	Denko Mikołaj	chałupnik	Ochojno Górne
30	Denko Józef	chałupnik	Ochojno Górne
10	Dudek Paweł	zagrodnik	Ochojno Dolne
32	Dudek Walenty	kmieć	Ochojno Górne
25	Dziechtarz Andrzej	zagrodnik	Ochojno Górne
5	Dziedzic Kazimierz	kmieć	Ochojno Górne
14/a	Frasik Maciej	zagrodnik	Ochojno Dolne
27	Gawor Michał	kmieć	Ochojno Górne
39	Góralczyk Szymon	chałupnik	Ochojno Górne
11	Juszczak Zofia	zagrodnik	Ochojno Górne
28	Juszczak Michał	zagrodnik	Ochojno Górne
26	Kaszowski Wincenty	zagrodnik	Ochojno Górne
4	Kowalczyk Józef	zagrodnik	Ochojno Dolne
1	Kurleto Józef	zagrodnik	Ochojno Dolne
3	Kurleto Maciej	zagrodnik	Ochojno Dolne
8	Kurleto Andrzej	zagrodnik	Ochojno Dolne
14/b	Kurleto Jan	chałupnik	Ochojno Dolne
15	Kurleto Szymon	zagrodnik	Ochojno Dolne
63	Kurleto Łukasz	chałupnik	Ochojno Dolne
64	Kurleto Agnieszka	chałupnik	Ochojno Dolne
71	Kurleto Tomasz	chałupnik	Ochojno Dolne
36	Kurleto Tomasz	chałupnik	Ochojno Górne
16	Laszczyk Maciej	zagrodnik	Ochojno Górne
9	Łoboda Ludwik	zagrodnik	Ochojno Górne
7	Łoboda Andrzej	chałupnik	Ochojno Dolne
16	Łoboda Zofia	chałupnik	Ochojno Dolne
17	Michalik Kanty	zagrodnik	Ochojno Górne
31	Michalik Kanty	kmieć	Ochojno Górne
33	Michalik Józef	chałupnik	Ochojno Górne
65	Michalik Franciszek	chałupnik	Ochojno Dolne
3	Ochlust Tomasz	zagrodnik	Ochojno Górne
32	Popek Salomea	chałupnik	Ochojno Dolne
14	Rosół Wojciech	zagrodnik	Ochojno Dolne
68	Sarga Walenty	chałupnik	Ochojno Dolne
12	Stefanik Antoni	zagrodnik	Ochojno Dolne
13	Stefanik Jan	zagrodnik	Ochojno Dolne
17	Stefanik Maciej	zagrodnik	Ochojno Dolne
19	Stefanik Michał	zagrodnik	Ochojno Dolne
35	Stefanik Szymon	chałupnik	Ochojno Dolne
61	Stefanik Jan	chałupnik	Ochojno Dolne
66	Stefanik Mikołaj	chałupnik	Ochojno Dolne
13	Stefanik Maciej	zagrodnik	Ochojno Górne
2	Sulnica Franciszek	zagrodnik	Ochojno Dolne
74	Sulnica Wincenty	chałupnik	Ochojno Dolne
5	Szafrański Jan	zagrodnik	Ochojno Dolne
21	Szafrański Franciszek	zagrodnik	Ochojno Górne
68	Szarga Walenty	zagrodnik	Ochojno Dolne
9	Tomana Józef	zagrodnik	Ochojno Dolne
15	Tomana Wojciech	zagrodnik	Ochojno Górne
6	Urbanik Piotr	zagrodnik	Ochojno Dolne
72	Urbanik Bartłomiej	chałupnik	Ochojno Dolne
4	Urbanik Andrzej	zagrodnik	Ochojno Górne
6	Urbanik Michał	zagrodnik	Ochojno Górne
7	Urbanik Józef	zagrodnik	Ochojno Górne
8	Urbanik Franciszek	zagrodnik	Ochojno Górne
10	Urbanik Maria	zagrodnik	Ochojno Górne
18	Urbanik Juliana	zagrodnik	Ochojno Górne
19	Urbanik Maciej	zagrodnik	Ochojno Górne
20	Urbanik Szymon	zagrodnik	Ochojno Górne
23	Urbanik Jan	zagrodnik	Ochojno Górne
34	Urbanik Maciej	chałupnik	Ochojno Górne
35	Urbanik Kazimierz	chałupnik	Ochojno Górne
38	Urbanik Jakub	chałupnik	Ochojno Górne
59	Wyrzykowska Maria	chałupnik	Ochojno Dolne
1	Żarnowiecki Ignacy	Dziedzic wsi	Ochojno
2	Żarnowiecki Ignacy	Dziedzic wsi	Ochojno

 

1885

Spis dzieci w Szkole Ludowej w Ochojnie

 

L.p. Imię i nazwisko dziecka	Rok urodzenia	Imię ojca lub matki	Nr. Domu
1 Tomana Józef	1874	Antoni	24
2 Urbanik Józef	1874	Paweł	23
3 Urbanik Jan	1874	Józef	4
4 Stefanik Wojciech	1874	Antoni	17
5 Urbanik Józef	1874	Jan	20
6 Bukowiecka Anna	1874	Józef	40
7 Dudek Piotr	1874	Dionizy	26
8 Michalik Anna	1874	Piotr	37
9 Gawęda Jan	1874	Maciej	24
10 Bała Paweł	1874	Stanisław	6
11 Łoboda Marianna	1874	Wojciech	16
12 Babicz Tomasz	1875	Andrzej	14
13 Urbanik Paweł		Anna	4
14 Stefanik Jan		Jan	41
15 Burmer Jan		Jan	26
16 Urbanik Andrzej		Andrzej	42
17 Urbanik Tomasz		Katarzyna	27
18 Urbanik Antoni		Wojciech	19
19 Kurleto Agnieszka		Jan	15
20 Urbanik Katarzyna		Jan	4
21 Stefanik Anna		Wojciech	35
22 Michalik Stanisław		Józef	31
23 Łoboda Jan		Józef	7
24 Gawor Marianna		Jan	27
25 Majzlik Marianna		Józef	51
26 Kuc Stanisław		Kazimierz	10
27 Gawor Tomasz		Józef	27
28 Sarga Anna		Jan	33
29 Urbanik Jan		Jan	18
30 Urbanik Marianna		Józef	44
31 Urbanik Marianna		Piotr	23
32 Urbanik Marianna		Bartłomiej	4
33 Urbanik Marianna		Jan	7
34 Zgud Piotr	1876	Tomasz	10
35 Solnica Jakub		Józef	2
36 Kuc Marianna		Jakub	11
37 Urbanik Paweł		Wojciech	19
38 Guzik Franciszek		Jan	27
39 Solnica Agnieszka		Tomasz	32
40 Tomana Piotr		Jan	22
41 Juszczak Regina		Andrzej	11
42 Michalik Józef		Paweł	66
43 Nowak Marianna		Józef	5
44 Stefanik Regina		Wojciech	17
45 Bukowiecki Antoni		Józef	5
46 Urbanik Tomasz		Wiktoria	20
47 Kurleto Stanisław		Jan	11
48 Urbanik Anna		Józef	18
49 Kurleto Magdalena		Błażej	58
50 Łoboda Wojciech		Józef	7
51 Bartkiewicz Anna	1877	Wojciech	35
52 Popek Marianna		Józef	40
53 Kurleto Anna		Wojciech	12
54 Węglowska Helena		Józef	16
55 Michalik Andrzej		Piotr	47
56 Tomana Marianna		Tomasz	60
57 Gawęda Tomasz		Maciej	50
58 Łoboda Anna		Wojciech	10
59 Dudek Stanisław		Piotr	26
60 Stefanik Piotr		Wojciech	17
61Sarga Józef		Franciszka	50
62 Dudek Agnieszka		Maciej	32
63 Kurleto Wojciech		Wojciech	15
64 Burmer Marianna	1877	Jan	50
65 Urbanik Marianna		Andrzej	63
66 Urbanik Marianna		Adam	17
67 Kurleto Franciszek		Tomasz	29
68 Stefanik Jan		Jan	18
69 Woźniak Anna		Stanisław	28
70 Juszczak Marianna	1878	Karol	11
71 Gawor Paweł		Józef	27
72 Stefanik Anna		Jan	11
73 Gawor Jan		Tomasz	27
74 Urbanik Stanisław		Jan	7
75 Szafrański Józef		Antoni	6
76 Urbanik Anna		Bartłomiej	4
77 Urbanik Marianna		Jan	6
78 Juszczak Anna	1878	Andrzej	11
79 Majzlik Jan		Józef	52
80 Urbanik Magdalena		Józef	4
81 Stefanik Marianna		Antoni	13
82 Kurleto Anna		Bartłomiej	29
83 Dolaś Maciej		Józef	59
84 Solnica Piotr		Józef	2
85 Nowak Jan		Józef	5
86 Szewczyk Katarzyna		Antoni	42
87 Urbanik Regina	1879	Wiktoria	20
88 Ciapała Jan		Jacek	24
89 Kurleto Jan		Jan	48
90 Sarga Katarzyna		Jan	33
91 Urbanik Anna		Jan	4
92 Michalik Magdalena		Agnieszka	5
93 Majzlik Marianna		Andrzej	35
94 Solnica Józef		Tomasz	33
95 Stefanik Regina		Jan	2
96 Dudek Anna		Dionizy	25
97 Kuc Anna		Jakub	12
98 Gawęda Paweł		Maciej	50
99 Łoboda Stanisław		Marianna	7
100 Tomana Stanisław		Jan	21
101 Tomana Stanisław		Tomasz	60
102 Stefanik Tomasz		Jan	18
103 Kurleto Tomasz		Błażej	58
104 Tomanówna Magdalena		Józef	60