W związku z przedstawionym do konsultacji projektem uchwały Rady Miasta
Krakowa dotyczącym ustanowienia Strefy Czystego Transportu (SCT), wójtowie
i burmistrzowie gmin wchodzących w skład Stowarzyszenia Metropolia Krakowska
zgłosili swoje stanowisko, podkreślając potrzebę racjonalnego, etapowego
i sprawiedliwego wdrażania nowych przepisów.

Zgodnie z projektem uchwały, SCT miałaby wejść w życie od stycznia 2026 roku. Jak wynika
z danych, ograniczenia wjazdu objęłyby aż 43% pojazdów zarejestrowanych w powiatach
krakowskim i wielickim – to około 173 tysiące samochodów. Jednocześnie mieszkańcy Krakowa
nie zostaną objęci żadnymi ograniczeniami. – W pełni rozumiemy konieczność działań na rzecz
poprawy jakości powietrza. Jednak, tak jak przy likwidacji kotłów węglowych, w działania te
powinni zaangażować się zarówno mieszkańcy Krakowa, jak i gmin ościennych. Proponowane
rozwiązania powodują, że mieszkańcy Krakowa nie będą zobowiązani do podjęcia wysiłku w
celu ograniczenia emisji dwutlenku azotu. Dodatkowo brakuje danych potwierdzających w jakim
stopniu pojazdy mieszkańców gmin ościennych odpowiadają za przekroczenie dopuszczalnych
norm jakości powietrza – podkreśla Mirosław Golanko, Wójt Gminy Zielonki i Przewodniczący
Komisji ds. Środowiska, Przestrzeni i Mobilności Stowarzyszenia Metropolia Krakowska.

Jak wskazują dane z raportów Głównego Inspektora Ochrony Środowiska z lat 2023–2024 –
przekroczenia średnich norm dwutlenku azotu notowane są wyłącznie na jednej z czterech
krakowskich stacji pomiarowych, i to na poziomie około 11%. W dodatku, brak jest dokładnych
analiz, informujących o tym w jakim stopniu emisje pochodzą z pojazdów spoza Krakowa – co
utrudnia ocenę rzeczywistego wpływu mieszkańców gmin ościennych na jakość powietrza
w mieście. Jeśli ponad 43% pojazdów z sąsiadujących powiatów ma być objętych
ograniczeniami, a SCT obejmie znaczny obszar miasta pojawia się pytanie: czy proponowane
ograniczenia nie są nadmierne w stosunku do osiągnięcia ustawowych norm?

Wójtowie i burmistrzowie gmin Metropolii Krakowskiej wskazują, że obecny projekt uchwały
SCT nie uwzględnia postulatów zgłoszonych już w lutym 2025 roku, czyli:
✔ wprowadzenie jednolitych zasad dla mieszkańców Krakowa i gmin sąsiednich,
✔  dopasowanie granic strefy do realnych potrzeb mieszkańców,
✔ stopniowe wdrażanie ograniczeń, rozpoczynając od najbardziej emisyjnych pojazdów,
✔  zapewnienie okresu przejściowego, umożliwiającego dostosowanie się do nowych
wymagań.

Wójtowie i Burmistrzowie Gmin Metropolii Krakowskiej wspólnie o Strefie Czystego Transportu w Krakowie (luty 2025
r.). Więcej na: https://metropoliakrakowska.pl/aktualnosci-szczegoly/gminy-metropolii-krakowskiej-ws-sct-apel-o-racjonalne-i-sprawiedliwe-rozwiazania_lnmAMqOY8yodXBs3MPa2

Przedstawiciele gmin deklarują gotowość do dalszego dialogu i współpracy na rzecz
wspólnego celu, jakim jest poprawa jakości powietrza w całym obszarze
metropolitalnym. Kluczowe jednak – ich zdaniem – jest, podobnie jak w przypadku
likwidacji kotłów węglowych, pozyskanie poparcia społecznego i stopniowe
wprowadzanie zmian.