Wyjaśniamy, kilka tematów pojawiających się w sieci:

1. Wspólnota gruntowa

W ramach prowadzonego postępowania dotyczącego regulacji stanu prawnego nieruchomości oznaczonej jako działki nr 277 i 315 o łącznej powierzchni 3,36 ha położone w obrębie Olszowice, jedn. ewid. Świątniki Górne, Starosta Krakowski nie ustalił wykazu uprawnionych do udziału we wspólnocie.

Dnia 19 lipca 2023 r. do Urzędu Miasta i Gminy Świątniki Górne wpłynęło pismo Starosty z informacją o możliwości nieodpłatnego nabycia przez gminę ww. nieruchomości. Warunkiem nabycia było wystąpienie z wnioskiem do Wojewody do dnia 31 stycznia 2024 r.

W związku z powyższym 27 października 2023 r. został złożony do Wojewody Małopolskiego wniosek o wydanie decyzji potwierdzającej nieodpłatne nabycie przez Gminę Świątniki Górne prawa własności ww. nieruchomości.

W przypadku uzyskania decyzji pozytywnej na terenie nieruchomości planowane jest utworzenie ogólnodostępnego parku wraz z zaadaptowaniem istniejącej zieleni, zlokalizowaniem ciągów pieszych, dróg rowerowych oraz urządzeń sportowych i rekreacyjnych. Szczegółowy sposób zagospodarowania zostanie uzgodniony z mieszkańcami poprzez przeprowadzenie konsultacji społecznych.

Zgodnie z ustawą o zagospodarowaniu wspólnot gruntowych, w przypadku niezłożenia wniosku przez Gminę, działki stałyby się własnością Skarbu Państwa.

2. Wody opadowe

Jednym z największych problemów we Wrząsowicach jest odprowadzanie wód opadowych.

Zwiększająca się zabudowa negatywnie wpływa na chłonność terenów, a deszcze nawalne są coraz częstszym zjawiskiem.

W konsekwencji mieszkańcy Wrząsowic zmagają się z częstym zalewaniem domów i piwnic, wylewaniem Wilgi i innych cieków, narastającymi konfliktami sąsiedzkimi dotyczącymi naruszenia stosunków wodnych.

Dlatego zleciliśmy opracowanie Wariantowej koncepcji odprowadzania i zagospodarowywania wód opadowych północnego obszaru wsi Wrząsowice.

Opracowanie ma na celu wskazanie miejsc, w których konieczne będzie zastosowanie dodatkowych urządzeń retencjonujących wody opadowe.

Zorganizowane będzie także spotkanie dla mieszkańców problematycznych terenów tak, aby wyszczególnić wszystkie problemy związane z odprowadzaniem wód opadowych.

W przypadku konieczności wybudowania zbiornika retencyjnego, możliwe będzie uzyskanie dofinansowania w wysokości ponad 10 milionów zł z programu Fundusze Europejskie dla Małopolski na lata 2021-2027.

3. Topola czarna

Z uwagi na obawy rodziców Przedszkola Samorządowego w Świątnikach Górnych związane z niebezpiecznie przewieszającymi się przez drogę konarami topoli czarnej wystąpiono do uprawnionego biegłego dendrologa o sporządzenie opinii dendrologicznej o stanie zachowania drzewa, jego żywotności oraz wskazania ewentualnych zabiegów mających na celu poprawę kondycji drzewa.

Sporządzona opinia jednoznacznie wskazała, iż stan fitosanitarny drzewa był zły. W opinii wyjaśniono, że drzewo posiadało liczne ubytki w miejscu redukcji/wyłamania konarów oraz w szyi korzeniowej, które wypełnione zostały częściowo murszem miękkim. Wskazano także, iż topola posiadała rozległą martwicę drewna u podstawy pnia, a jego pień i konary pokryte były rakami. Korona drzewa była asymetryczna, praktycznie jednostronnie przewieszała się przez drogę. Konkluzją opinii było znaczne osłabienie mechaniczne pnia stanowiące zagrożenie dla ludzi i mienia. Zdaniem autora opracowania przeprowadzenie ewentualnych zabiegów pielęgnacyjnych nie polepszyłoby stanu zdrowotnego drzewa oraz nie przyczyniłoby się znacząco do poprawy jego bezpieczeństwa dla otoczenia.

W miejscu tym także należy wskazać, iż w 2017 r. złożony został wniosek o uznanie za pomnik przyrody przedmiotowego drzewa. Wykonana na tę okoliczność opinia dendrologiczna o stanie zachowania drzewa, już wtedy wskazywała, iż drzewo jest w złym stanie zdrowotnym. Z tego też powodu ówczesna Rada Miejska w Świątnikach Górnych postanowiła o niekwalifikowaniu drzewa do ochrony pomnikowej. W 2018 r. poddano drzewo niezbędnym zabiegom pielęgnacyjnym

mającym na celu zmniejszenie zagrożenia dla ludzi i mienia.
Mając zatem na uwadze stan zachowania drzewa i jego lokalizację wystąpiono do Starosty Powiatowego w Krakowie Wydziału Ochrony Środowiska o podjęcie decyzji w przedmiocie sprawy. Starosta Krakowski po przeprowadzeniu wizji w terenie wydał decyzję zezwalającą na jego usunięcie. W uzasadnieniu decyzji potwierdził, że drzewo jest w złym stanie zdrowotnym. Wskazał również, iż „drzewo w tym stanie nie rokuje dłuższych szans na przeżycie oraz stanowi zagrożenie”.
Nadmieniamy także, iż Mieszkańcy ul. Krętej, dwukrotnie (w lipcu oraz we wrześniu) byli informowani o wycince drzewa z uwagi na jego zły stan zdrowotny oraz o utrudnieniach związanych z jego wycinką. Pracownik Urzędu osobiście rozmawiał z mieszkańcami ul. Krętej, a w przypadku jeśli kogoś nie zastał informację pozostawiał w skrzynce pocztowej.
Warto zauważyć, że ulica Kręta stanowi drogę publiczną i to zarządca drogi ponosi odpowiedzialność za zieleń przydrożną. Nawałnica, która przeszła przez naszą Gminę pokazała jakie niebezpieczeństwo mogą stwarzać drzewa zlokalizowane przy krawędzi jezdni. Połamaniu uległy wtedy nawet duże i zdrowe drzewa.

Decyzja dotycząca kwestii usunięcia topoli była niezwykle trudna, jednak w mojej ocenie bezpieczeństwo Mieszkańców jest najważniejsze.

4. Regulacja stanu prawnego dróg

Jednym z problemów naszej Gminy jest nieuregulowany od lat 90–tych stan prawny dróg gminnych. Wiele działek nie ma jeszcze założonych ksiąg wieczystych. W związku z tym w ostatnich latach sukcesywnie zlecaliśmy wykonanie opracowań geodezyjnych niezbędnych do ich uregulowania. Rozpoczeliśmy również regulację dróg gminnych w trybie art. 73 ustawy przepisy reformujące administrację publiczną. Pomimo, że przepis obowiązuje od 1999 roku, Gmina Świątniki Górne, jako jedna z niewielu gmin w Małopolsce, dotychczas nie regulowała dróg w tym trybie.

W wyniku podjętych działań, mających na celu regulację stanu prawnego nieruchomości, w latach 2018 - 2024 Gmina Świątniki Górne nabyła ponad 40 działek zajętych pod drogi.

5. Nie da się budować i inwestować, gdy nie ma się działek lub dostępu do nich.

Dnia 26 marca 2024 r. Burmistrz Miasta i Gminy Świątniki Górne podpisałam akt notarialny, na podstawie którego został zapewniony dostęp do drogi publicznej dla działek będących własnością Gminy położonych w okolicy ulicy Różanej w Świątnikach Górnych. Łączna powierzchnia działek gminnych do których został zapewniony dojazd to 61 arów, z czego 46 arów to tereny budowlane. Prawny dostęp do drogi pozwoli nam te działki zagospodarować tak, by jak najlepiej służyły mieszkańcom. W dalszej kolejności konieczne będzie pozyskanie dofinansowania do realizacji inwestycji.

6. Zadłużenie Gminy Świątniki Górne

Na stan zadłużenia Gminy Świątniki Górne wpływa między innymi zmniejszenie dochodów bieżących: udziałów w podatku dochodowym od os. fizycznych oraz podatku dochodowym od osób prawnych. Zmiany systemu podatkowego wprowadzone w latach 2019–2022 obniżają potencjał dochodowy wszystkich samorządów. Chodzi kolejno o zwolnienie z podatku PIT osób w wieku do 26 lat, zmianę stawki podatku z 17 na 12 proc. Te radykalne ubytki we wpływach z PIT nigdy nie zostały przez rząd adekwatnie wyrównane. Wielkość udziału gmin we wpływach z PIT w 2024 roku wynosi 38,46% od mieszkańców rozliczających podatki wg miejsca zamieszkania. Dodatkowo aktualne zjawiska ekonomiczne, jak zawsze, najmocniej odbijają się na poziomie wydatków bieżących. Wciąż mamy do czynienia z inflacją, wysokimi cenami energii oraz presją płacową, a tym samem wzrostem cen zakupu wszystkich usług. Wszystko to powoduje, że rosną koszty funkcjonowania samorządu, aby utrzymać działalność gminy na co najmniej niezmienionym jakościowo poziomie, konieczne są wyższe nakłady finansowe. Jeszcze większe by zapewnić rozwój Gminy. Zadłużenie Gminy Świątniki Górne na koniec 2023 roku wynosi 43,96 mln. zł. Nasza Gmina posiada dług na poziomie nie wzbudzającym uwag, co jest uzasadnione w pozytywnych opiniach Regionalnej Izby Obrachunkowej w Krakowie tj. o możliwości sfinansowania deficytu oraz o prawidłowości planowanej kwoty długu, gdzie zadłużenie gminy oceniane jest narastająco. Zwiększenie kwoty zadłużenia jest również spowodowane wzrostem wydatków na oświatę, ponieważ w każdym roku dochody z subwencji oświatowej nie pokrywają wydatków aż o kilka milionów złotych. Niestety gmina jest zmuszona pokryć brakujące wydatki z dochodów własnych, a już tylko plan dotacji dla przedszkoli niepublicznych, które Gmina musi wypłacić ze środków własnych wynosi przeszło 6 mln. zł. Trzeba mieć na uwadze, że wszystkie projekty na które Gmina otrzymała dofinansowanie ze środków krajowych lub ze środków z Unii Europejskiej wiążą się z dołożeniem wkładu własnego. Wysoka inflacja spowodowała zwiększenie kosztów realizacji inwestycji ponieważ do wszystkich przetargów trzeba było zwiększać plan wydatków nawet przy kilkukrotnym ogłaszaniu naborów. Należny również pamiętać, że wysoka kwota zwiększająca zadłużenie została przeznaczona na kontynuację umowy rozbudowy kanalizacji w Gminie Świątniki Górne z 2018 r. Do realizacji tej inwestycji Gmina była zmuszona dołożyć przeszło 20 mln zł między innymi dlatego, że projekt nie posiadał odcinków na terenach z małą ilością mieszkańców. Każdemu wiadomo, że sieć kanalizacyjna musi tworzyć całość, bez tego ścieki by nie popłynęły. Było to niestety niezaplanowane za poprzedniej władzy, a podpisując umowę o dofinansowanie Gmina była zmuszona zakończyć rozpoczęte zadanie.